Χαμηλή Αυτοεκτίμηση

Όλοι μας έχουμε νοιώσει σε κάποιες συνθήκες να μην έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και έτσι να μην αισθανόμαστε καλά. Όταν η χαμηλή αυτοεκτίμηση τείνει να γίνει χρόνιος τρόπος αντίληψης εαυτού, μπορεί να έχει οδυνηρή επίδραση στην ψυχική μας υγεία και τις ζωές μας.

Τι είναι η αυτοεκτίμηση;

Αυτοεκτίμηση είναι η άποψη που έχουμε για τον εαυτό μας.

Όταν έχουμε υγιή αυτοεκτίμηση, αισθανόμαστε θετικά για τον εαυτό μας και για τη ζωή γενικά. Μας κάνει πιο ικανούς να αντιμετωπίζουμε με επάρκεια τις δυσκολίες της ζωής.

Όταν η αυτοεκτίμησή μας είναι χαμηλή, τείνουμε να βλέπουμε τους εαυτούς μας και τη ζωή πιο αρνητικά και επικριτικά. Ακόμα αισθανόμαστε λιγότερο επαρκείς να αναλαμβάνουμε προκλήσεις που η ίδια η ζωή ορθώνει μπροστά μας.

Τι προκαλεί χαμηλή αυτοεκτίμηση;

Η χαμηλή αυτοεκτίμηση συχνά ξεκινά από την παιδική ηλικία. Οι δάσκαλοι, φίλοι, αδέρφια, γονείς ακόμα και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης μας στέλνουν μηνύματα σχετικά με τους εαυτούς μας, θετικά και αρνητικά.

Για κάποιο λόγο το μήνυμα ότι δεν είσαι ικανοποιητικά αρκετός είναι αυτό που τείνει να μένει περισσότερο σε εσένα.

Ίσως το βρίσκεις δύσκολο να ικανοποιήσεις τις προσδοκίες των άλλων για εσένα, ή τις δικές σου προσδοκίες.

Το stress και πιεστικά γεγονότα ζωής, όπως μία ασθένεια ή το πένθος, μπορούν να έχουν αρνητική δράση στην αυτοεκτίμηση.

Η προσωπικότητα μπορεί επίσης να παίξει το δικό της ρόλο. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στο να σκέφτονται αρνητικά και άλλοι θέτουν εξαιρετικά υψηλά standards για τους εαυτούς τους.

Πώς η χαμηλή αυτοεκτίμηση μας επηρεάζει;
Εάν έχεις χαμηλή αυτοεκτίμηση ή αυτοπεποίθηση μπορεί να αποφεύγεις κοινωνικές καταστάσεις, σταματάς να δοκιμάζεις καινούρια πράγματα και απομακρύνεσαι από καταστάσεις που θεωρείς προκλητικές.

Στο κοντινό μέλλον, το να αποφεύγεις προκλητικές και δύσκολες καταστάσεις μπορεί να σε κάνει να αισθάνεσαι πιο ασφαλής. Όμως μακροπρόθεσμα αυτό μπορεί να στραφεί εναντίον σου καθώς ενισχύει τις αμφιβολίες και τους φόβους σου.

Ζώντας με χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να βλάψει την ψυχική σου υγεία και να οδηγήσει σε προβλήματα όπως κατάθλιψη ή παθολογικό άγχος. Μπορεί ακόμα να οδηγήσει στο να αναπτύξεις επιβλαβείς συνήθειες όπως κάπνισμα ή αλκοόλ, ως τρόπους αντιμετώπισης της κατάθλιψης ή του άγχους.

Πώς να αποκτήσετε υγιή αυτοεκτίμηση;
Για να ενισχύσετε την αυτοεκτίμησή σας πρέπει να αναγνωρίσετε τα αρνητικές σκέψεις που έχετε για τον εαυτό σας και να τις ανασκευάσετε.
Μπορεί να λέτε στον εαυτό σας ότι «είμαι ανεπαρκής» για να κάνω αίτηση σε μία εργασία για παράδειγμα ή ότι «κανείς δε νοιάζεται για εμένα».

Αρχίστε να παρατηρείτε αυτές τις αρνητικές σκέψεις και γράψτε τις σε χαρτί ή ένα ημερολόγιο.

Ακολουθείστε, αρχίστε να γράφετε τις ενδείξεις που αντίκεινται στις αρνητικές πεποιθήσεις: «Είμαι στα αλήθεια καλός στο να λύνω σταυρόλεξα» ή «Η αδερφή μου με καλεί για να μάθει τα νέα μου κάθε εβδομάδα».

Καταγράψτε θετικές σκέψεις για τον εαυτό σας, όπως «Είμαι συνετός» ή «Είμαι εξαιρετικός στη μαγειρική» ή «Είμαι κάποιος που οι άλλοι τον εμπιστεύονται».

Ακόμα καταγράψτε καλά πράγματα που άλλοι άνθρωποι λένε για εσάς.
Στοχεύστε στο να έχετε τουλάχιστον 5 πράγματα στη λίστα σας και προσθέστε στη λίστα τακτικά. Ακόλουθα, τοποθετείστε τη λίστα σε εμφανές σημείο ώστε να τη βλέπετε. Με αυτόν τον τρόπο συνεχίζετε να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι είστε ΟΚ.

Μπορείτε να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι «μπορεί να έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση εξαιτίας των περιστάσεων που μεγαλώσατε», όμως «πάντα μπορώ να αναπτύσσω νέους τρόπους με τους οποίους να αντιλαμβάνομαι τον εαυτό μου».

Άλλοι τρόποι για να βελτιώσετε την αυτοεκτίμησή σας:
• Αναγνωρίστε σε τι είστε καλοί
• Οικοδομήστε θετικές σχέσεις
• Να είστε ευγενικοί και επιεικείς με τον εαυτό σας
• Μάθετε να είστε αποφασιστικός
• Μάθετε να σέβεστε τις επιθυμίες και τις ανάγκες των άλλων και διεκδικήστε το ίδιο και για τον εαυτό σας
• Αρχίστε να λέτε «όχι»
• Επιτρέψτε στον εαυτό σας να συμμετέχει σε προκλήσεις

Εάν οι παραπάνω τρόποι δεν αποδώσουν καρπούς τότε αυτό που συστήνεται είναι η εμπλοκή σε ψυχοθεραπεία κυρίως ψυχοδυναμικού τύπου (ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία) χωρίς να υποτιμάται και η αξία τεχνικών της Γνωστικής Συμπεριφορικής Θεραπείας.